حاملگی خارج از رحم چیست

حاملگی خارج از رحم به حالتی گفته می شود که تخمک لقاح یافته درجایی به غیر از جداره داخلی رحم مستقر می شود و شروع به رشد می کند 98 در صد از حاملگی های خارج از رحم درون لوله های رحم اتفاق می افتد با این حال امکان دارد در نقاط دیگری مثل تخمدان گردن رحم و حفره شکمی نیز رخ دهد. از هر 50 حاملگی ممکن است یکی خارج از رحم باشد. اصلی ترین خطری که توسط حاملگی خارخ از رحم ایجاد می شود پارگی است که به خونریزی داخلی منجر می شود. قبل از قرن 19 احتمال مرگ ناشی از حاملگی خارج از رحم از 50 در صدم هم تجاوز می کرد. امروزه احتمال مرگ ناشی از حاملگی خارج از رحم به کمتر از پنج مورد از هر 10000 مورد کاهش یافته اس. بنابرین امروزه علیرغم افزایش نرخ حاملگی های خارج از رحم در صد مرگ مادر هر چه بیشتر و بیشتر رو به کاهش است. اصلی ترین دلیل شکست در نجات مادر عدم موفقیت برای ارائه به موقع مراقبت های پزشکی است.
در موارد بسیار نادر امکان دارد حاملگی خارج از رحم همزمان با حاملگی نرمال درون رحمی رخ دهد. که به ان حاملگی هتروتوپیک اطلاق می شود. در سال های اخیر وقوع این نوع حاملگی به علت افزایش استفاده از روش ای.وی.اف و سایر تکنولوزی های باروری کمکی افزایش یافته است.

حاملگی خارج از رحم به عنوان اصلی ترین دلیل مرگ و میر مادران باردار در سه ماهه اول بارداری به شمار می اید.
در حاملگی نرمال یک تخمک در یکی از لوله های رحم که تخمدان ها را به رحم متصل می کند توسط اسپرم لقاح می یابد. تخم لقاح یافته سپس به سمت رحم حرکت می کند و خود را در جداره داخلی رحم یا اندومتر مستقر می کندو در انجا باقی می ماند رشد می یابد. همان طور که گفته شد اگر تخمک لقاح یافته خود را در جایی خارج از رحم مستقر نماید حاملگی خارج از رحم روی داده است.حاملگی خارج از رحم معمولا در لوله های رحم رخ می دهد که منجر به پارگی و اسیب لوله ها یا عدم توانایی در عملکرد درست انها در اینده می شود. در موارد نادر تقریبا 2 مورد از 100 مورد حاملگی خارج از رحم این اتفاق در تخمدان حفره لگنی و یا گردن رحم رخ می دهد.
عوامل بسار متعددی وجود دارند که می توانند ریسک ابتلا به حاملگی خارج از رحم را در فرد افزایش دهند. اما نکته ای که باید در نظر داشت این است که ممکن است حاملگی خارج از رحم در فردی که هیچ یک از این عوامل را ندارد نیز رخ دهد.

بیماری های مربوط به التهاب لگن یا عفونت های لگنی عفونت در دستگاه تناسلی زنان که معمولا به علت وجود کلامیدیا بروز می کند. عفوند لوله های رحمی نیز فاکنور خطر افرین دیگری است که ریسک ابتلا به این عارضه را افزایش می دهد. عفونت لوله هامعمولا توسط ارگانیسم هایی که از طریق رابطه جنسی منتقل می شوند و یا عوامل دیگر بروز می یابد. به طور معمول جداره داخلی لوله های رحم توسط برامدگیهایی که به مو شباهت دارند پوشیده شده است که سیلیا نامیده می شود. سیلیا به تخمک ها کمک می کند که به ارامی از تخمدان به سمت رحم حرکت کنند. اگر سیلیا به علت عفونت اسیب ببیند انتقال تخمک ها مختل می شود و تخم لقاح یافته موفق نمی شود به رحم برسد و نتیجتا حاملگی خارج از رحم رخ می دهد. انسداد و چسبندگی لوله های رحم نیز تاثیر مشابهی دارند.
داشتن سابقه ابتلا به حاملگی خارج از رحم بالا ترین ریسک ابتلا 15 در صد پس از تجربه حاملگی خارج از رحم اول و 30 در صد پس از تجربه حاملگی خارج از رحم دوم و هر گونه اسیب و نقص در لوله های رحم می تواند ریسک ابتلا به حاملگی خارج از رحم را افزایش می دهد. سابقه انجام هر گونه عمل جراحی بر روی لوله های رحم نیز همین اثر را دارد. عفونت نقایص مادرزادی و یا وجود تومور در لوله های رحم نیز ریسک ابتلا را افزایش میدهد.
درمان حاملگی خارج از رحمی با کمک داروهایی نظیر متوترکسات در صورتی که شرایط حاملگی خارج از رحمی برای این درمان مناسب باشد امکان پذیر است.
درمان های جراحی نظیر لاپاراتومی و لاپاروسکوپی در مواردی که درمان طبی مناسب نیست یا شرایط اورژانسی و حیاتی با توجه به احتمال خونریزی داخل شکمی مطرح است قابل انجام است.در کل حاملگی خارج از رحمی را باید به عنوان یک حاملگی غیر معمول پر خطر دانست و نیازمند توجه ویژه ای می باشد.