زگیل تناسلی (ویروس پاپیلوم انسانی/ HPV)
زگیل تناسلی یکی از بیماری های منتقل شونده از طریق رابطه جنسی می باشد. عامل این بیماری “ویروس پاپیلوم انسانی” است که انواع مختلفی (بیش از صد نوع) دارد . عامل بیشتر زگیل هایی که در ناحیه تناسلی ایجاد می شوند، ویروس های پاپیلوم انسانی نوع 1، 2، 6 ، 10، 11، 16، 18، 31، 32، 33 و 34 می باشند.

چگونه به زگیل تناسلی (ویروس پاپیلوم انسانی/ HPV) مبتلا می شویم؟
اگرچه این ویروس در طبقه بیماری های منتقله از طریق رابطه جنسی قرار دارد و رابطه جنسی یکی از عوامل اصلی انتقال ویروس است اما از طریق تماس های پوستی نزدیک (علی الخصوص در مناطقی که پوست دارای خراش و یا ساییدگی های کوچک است) نیز ویروس قابل انتقال است. بنابراین اگرچه کاندوم در پیشگیری از بسیاری از بیماری های آمیزشی مانند HIV نقش بسزایی دارد اما در مورد HPV، در صورتی که ضایعات در خارج از ناحیه تحت پوشش کاندوم قرار داشته باشند امکان انتقال ویروس وجود دارد. میزان انتقال ویروس بالاست و احتمال انتقال از مرد به زن بیشتر است. بیشتر زگیل های ناحیه تناسلی از نوع کم خطر (ویروس انواع 6 و 11) هستند و جز ایجاد ضایعات موضعی خطرات دیگری برای فرد ندارند. انواع 16 و 18 ویروس، پر خطر هستند و با بروز سرطان های مرتبط با ویروس پاپیلوم انسانی مرتبط اند. این دو نوع از ویروس عامل 70% سرطان های دهانه رحم (سرویکس) در خانم ها هستند. علاوه بر این زگیل تناسلی (ویروس پاپیلوم انسانی/ HPV) می تواند از مادر به نوزاد و هنگام عبور نوزاد از کانال زایمانی به او منتقل گردد. برخی عوامل وجود دارند که قادرند احتمال ابتلا به زگیل تناسلی (ویروس پاپیلوم انسانی/ HPV) را افزایش دهند که شامل: داشتن رابطه جنسی با شرکای جنسی متعدد یا فردی که در مورد سابقه روابط جنسی وی چیزی نمی دانید، آغاز فعالیت جنسی از سنین پایین، مبتلا بودن به سایر عفونت های آمیزشی، رابطه با شریک جنسی مبتلا به زگیل تناسلی (ویروس پاپیلوم انسانی/ HPV) و داشتن روابط جنسی نامتعارف می باشند.

علائم ابتلا به زگیل تناسلی (ویروس پاپیلوم انسانی/ HPV) چیست؟
علی رغم نام این بیماری که ممکن است این تصور را در شما ایجاد کند که فقط زمانی به زگیل تناسلی مبتلا هستید که ضایعات را به صورت آشکار در ناحیه واژن و مقعد مشاهده کنید، باید گفت که متاسفانه در بسیاری از موارد علائم بیماری خود را به صورت آشکار نشان نمی دهند و ویروس می تواند مدت های زیادی به صورت خاموش در بدن فرد وجود داشته باشد و سپس وارد مرحله بروز علائم شود. متاسفانه در مرحله خاموش نیز احتمال انتقال ویروس به افراد دیگر وجود دارد. درصد بالایی از افراد دارای فعالیت جنسی ممکن است بدون اینکه آگاهی داشته باشند به ویروس HPV مبتلا باشند. زمانی که زگیل تناسلی ظاهر می شود ممکن است فرد هیچ علائمی از جمله سوزش، خارش و درد نداشته باشد (مگر در مواردی که زگیل دستکاری شده باشد یا دچار عفونت شده باشد). نمای ظاهری زگیل ها می تواند متفاوت باشد و اندازه آنها نیز ممکن است از کوچک تا بزرگ متغیر باشد. معمولا ضایعات به صورت برجستگی هایی گوشتی در روی پوست و یا نواحی مخاطی بروز می کنند و رنگ آن ها می تواند همرنگ با پوست فرد باشد و یا به رنگ تیره تر دیده شود. در زنان زگیل های تناسلی (ویروس پاپیلوم انسانی/ HPV) می توانند در تمام نواحی تناسلی شامل واژن، مقعد، ناحیه حد فاصل بین واژن و مقعد (پرینه) ظاهر شوند. در مردان نیز امکان ظهور زگیل بر روی نواحی روی آلت تناسلی، کیسه بیضه (اسکروتوم) و نواحی اطراف مقعد وجود دارد.

چگونه می توان زگیل های تناسلی را از سایر ضایعات پوستی تشخیص داد ؟
راه های مختلفی برای افتراق زگیل تناسلی از سایر ضایعات پوستی وجود دارد که برخی از آنها دقیق تر هستند. در آزمایشی به نام تست استیک اسید، میتوان در مواردی که زگیل به آسانی قابل مشاهده نیست حوله ای را به ماده ای بنام محلول استیک اسید 3% آغشته کرده و با قرار دادن آن در نواحی مشکوک، مشاهده کرد که ضایعات به رنگ سفید در می آیند. البته نکته این است که تنها زگیل های تناسلی نیستند که با این تست به رنگ سفید در می آید، بلکه احتمال دارد برخی ضایعات دیگر پوستی نیز در اثر تماس با استیک اسید به رنگ سفید در بیایند. بنابراین این روش قابلیت اعتماد زیادی ندارد. در روش دیگری به نام نمونه برداری، یکی از زگیل ها با جراحی برداشته شده و جهت تشخیص به آزمایشگاه ارسال می گردد. نوعی تست ساده به عنوان تست استاندارد زگیل تناسلی (ویروس پاپیلوم انسانی/ HPV) وجود دارد که به آن Hybrid Capture 2 HPV DNA Test می گویند. این روش از جمله تست های بر پایه DNA محسوب می شود و توانایی بالایی در تشخیص دارد. در نهایت تست واکنش زنجیره پلی مراز (PCR) یکی از بهترین روش های تایید تشخیص زگیل تناسلی (ویروس پاپیلوم انسانی/ HPV) است و مطالعات مختلف توانایی آن در تشخیص را تایید کرده اند.
چگونه می توان از ابتلا به زگیل تناسلی (ویروس پاپیلوم انسانی/ HPV) پیشگیری کرد؟
بهترین راه پیشگیری رعایت بهداشت جنسی و پرهیز از برقراری رابطه جنسی با افراد دارای روابط جنسی متعدد و یا افرادی است که از سابقه جنسی آنها آگاهی ندارید. مضافا همانگونه که ذکر شد، به دلیل وجود احتمال انتقال در موارد تماس پوستی با سایر قسمت های بدن فرد مبتلا، استفاده از کاندوم در طی رابطه جنسی احتمال انتقال ویروس را به صفر نمی رساند. خوشبختانه امروزه برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری برنامه واکسیناسیون با هدف کاهش میزان ابتلا به سرطان های وابسته به این ویروس و ضایعات پیش زمینه آن، وجود دارد و در این راستا واکسنی به نام گارداسیل در برخی از کشور ها در برنامه روتین واکسیناسیون قرار دارد و در ایران نیز موجود است. واکسن گارداسیل از انواع 6،11، 16 و 18 ویروس پیشگیری به عمل می آورد. این واکسن در سه دوره تجویز می گردد و پس از اولین تزریق دو دوز دیگر در فواصل زمانی 2 و 6 ماه از اولین تزریق مورد نیاز است. تزریق واکسن گارداسیل در دوران بارداری و برای کودکان زیر 9 سال ممنوعیت دارد. نوع دیگری از واکسن برای خانم ها و علیه دو نوع 16 و 18 ویروس وجود دارد که سراویکس نام دارد و با هدف پیشگیری از سرطان دهانه رحم (سرویکس) در خانم ها تزریق می گردد.

آیا می توان زگیل تناسلی (ویروس پاپیلوم انسانی/ HPV) را درمان کرد؟
متاسفانه ویروس پس از ورود به بدن به طور کامل از بین نمی رود و احتمال عود مجدد ضایعات وجود دارد. زگیل های ایجاد شده را می توان بر اساس تشخیص پزشک از روش ها مختلفی مانند استفاده از درمان های شیمیایی، سوزاندن ضایعات (کوتر)، منجمد کردن ضایعات (کرایو)، لیزر و جراحی از بین برد و با تقویت سیستم ایمنی از عود مجدد آن ها جلوگیری کرد. نوع درمان انتخابی بر اساس تشخیص پزشک، تعداد و وسعت ضایعات، محل زگیل و شرایط خاص بیمار بستگی دارد. احتمال عود ضایعات در مدت سه ماه پس از درمان، بین 30-60% متغیر است.