هیستروسکوپی چیست؟
هیستروسکوپی روشی است که در آن می‌توان داخل رحم را با استفاده از یک ابزار باریک، انعطاف‌پذیر و مجهز به منبع نور (هیستروسکوپ – Hysteroscope) بررسی کرد. هیستروسکوپی برای تشخیص و درمان مشکلات داخل رحم و دهانه رحم بکار گرفته می‌شود.
سپتوم (دیواره داخلی رحم) و روش‌های درمان آن
سپتوم (دیواره داخلی رحم) (Septum) یک دیواره نازک در داخل رحم است که باعث جداسازی رحم به دو قسمت می‌شود. برخی از زنان با سپتوم (دیواره داخلی رحم) رحمی متولد می‌شوند اما نمی‌دانند که سپتوم (دیواره داخلی رحم) دارند. سپتوم (دیواره داخلی رحم) ممکن است بارداری فرد را با مشکل روبه‌رو کند. با برداشتن سپتوم (دیواره داخلی رحم)، توانایی بارداری افزایش می‌یابد. از هیستروسکوپی برای شناسایی و حذف سپتوم (دیواره داخلی رحم) در درون رحم استفاده می‌شود.
علاوه بر روش هیستروسکوپی، سایر روش‌های تشخیصی و درمانی مورد استفاده عبارتند از:
- سونوگرافی برای تصویربرداری از رحم با امواج صوتی.
- اسکن CT یا MRI برای تصویربرداری دقیق‌تر از رحم به منظور تأیید وجود سپتوم (دیواره داخلی رحم).
- جراحی شکمی برای حذف سپتوم (دیواره داخلی رحم).
در مقایسه با روش‌های مذکور، هیستروسکوپی یک روش سریع با بهبودی در کمترین زمان است. این روش نسبت به جراحی شکمی درد، دوره بستری شدن و هزینه کمتری داشته و بیمار سریع‌تر می‌تواند به فعالیت روزانه خود باز گردد. در شرایط زیر بیمار نباید از این روش درمانی استفاده کند:
- اخیراً حامله بوده است.
- آلودگی رحمی یا لگنی دارد. برخی آلودگی‌های مجاری ادراری و رحمی ممکن است دلیلی برای به تأخیر افتادن هیستروسکوپی باشد.
- سرطان رحم یا دهانه رحم دارد.
- اخیراً عمل جراحی بر روی رحم انجام داده است.
حین عمل
هیستروسکوپی ممکن است در مرکز جراحی یا بیمارستان انجام پذیرد. به منظور کاهش درد حین عمل، بیمار تحت بیهوشی موضعی یا عمومی قرار می‌گیرد. پس از بیهوشی، پزشک به آرامی دهانه رحم را با وسیله‌ای به نام متسع کننده رحم (Cervical Dilators) باز می‌کند. پزشک هیستروسکوپ را از طریق واژن و دهانه رحم باز شده به درون رحم وارد می‌کند. حین عمل ممکن است گاز یا مایع از طریق هیستروسکوپ به داخل رحم وارد شود تا رحم بیمار را حجیم کند. این فرآیند به پزشک کمک می‌کند تا درون رحم را بهتر مشاهده کند. پزشک از ابزار جراحی مخصوص، لیزر یا جریان الکتریکی برای برداشتن سپتوم (دیواره داخلی رحم) استفاده می‌کند.
بعد از عمل
بیمار ممکن است برای حداقل چند ساعت در اتاق ریکاوری بماند سپس می‌تواند به منزل باز گردد. بعد از عمل بیمار ممکن است که:
- احساس خواب آلودگی به علت دریافت ماده بیهوشی داشته باشد.
- درد شدید مانند درد قاعدگی داشته باشد.
- برای چند ساعت اول مشکلاتی در ادرار کردن داشته باشد.
- برای 3 یا 4 هفته، خونابه از رحم خارج شود.
پزشک ممکن است به منظور جلوگیری از بروز عفونت، آنتی‌بیوتیک تجویز کند یا برای بهبود سریع‌تر رحم، مصرف هورمون استروژن را توصیه نماید.
عوارض
هیستروسکوپی یک روش بسیار ایمن می‌باشد و به ندرت با عوارض بعد از عمل همراه است. برخی عوارض آن شامل موارد زیر می‌شود:
- بیمار ممکن است عفونت یا خونریزی داشته باشد.
- به ندرت ممکن است بخیه رحم نیاز به جراحی مجدد برای ترمیم داشته باشد.
- به ندرت ممکن است شکم یا مثانه حین عمل آسیب ببیند.
- بیمار ممکن است به مایع پُر کننده رحم، حساسیت داشته باشد.